Các mẫu sản phẩm thức ăn được quảng cáo trực tiếp dành cho trẻ em đã và đang gây lo lắng cho nhiều bậc cha mẹ cũng như các nhân viên y tế. Viện Nhi khoa Hoa Kỳ cũng như Tổ chức tâm lý Hoa Kỳ nhấn mạnh ảnh hưởng tiêu cực của quảng cáo trên việc lựa chọn các thực phẩm khỏe mạnh của trẻ em.

BS Christopher Ferguson và đồng nghiệp tại Đại học Quốc tế Texas A&M tiến hành nghiên cứu trên 75 trẻ từ 3 đến 5 tuổi. Tất cả các trẻ này đều xem một đoạn gồm 2 bộ phim hoạt hình với những đoạn quảng cáo giữa mỗi bộ phim. Các trẻ được chia làm 2 nhóm, một nửa số trẻ xem đoạn quảng cáo về khoai tây chiên Pháp, và nửa còn lại xem đoạn quảng cáo về những lát táo với nước chấm. Sau khi xem xong các đoạn quảng cáo và phim hoạt hình, các trẻ được cha mẹ chúng cho phép chọn một suất gồm các thức ăn đã quảng cáo, trong đó một nửa cha mẹ khuyến khích con của họ chọn các thực phẩm khỏe mạnh và một nửa còn lại thì không đưa ra lời khuyên nào.

Trong số các trẻ xem đoạn quảng cáo về khoai tây chiên Pháp, 71% số trẻ chọn suất ăn có khoai tây chiên Pháp nếu cha mẹ chúng không đưa ra lời khuyên nào. Tuy  nhiên, số này rơi xuống 55% nếu trẻ được khuyến khích chọn các thức ăn khỏe mạnh hơn từ cha mẹ chúng. BS Ferguson giải thích rằng những lời khuyến khích của cha mẹ cho các thức ăn khỏe mạnh sẽ giúp trẻ không nghe theo các thông điệp quảng cáo, dù hiệu quả của cha mẹ có thấp hơn so với mong đợi. Còn ở những trẻ xem đoạn quảng cáo cho những lát táo với nước chấm, chỉ có 46% số trẻ chọn khoai tây chiên Pháp khi cha mẹ không đưa ra lời khuyên nào, và số này rơi xuống 33% khi cha mẹ khuyến khích trẻ lựa chọn các thức ăn khỏe mạnh hơn.

BS Ferguson nhấn mạnh rõ ràng rằng trẻ em bị ảnh hưởng bởi các đoạn quảng cáo mà chúng xem, tuy nhiên không phải cha mẹ không có ảnh hưởng trong tác động này. Điều cần lưu ý là cha mẹ sẽ có lợi thế nếu cứ tiếp tục gởi những thông điệp về việc ăn uống khỏe mạnh trong thời gian dài. Thay vì tập trung vào việc cấm đoán các quảng cáo đến với trẻ, tác giả gợi ý các nhà hoạch định chính sách, các nhà tham vấn và sản xuất thực phẩm nên chú ý vào các cách phát triển các quảng cáo về lựa chọn thức ăn khỏe mạnh. Quảng cáo ảnh hưởng đến cả việc cổ vũ hay chống lại vấn đề ăn uống khỏe mạnh.

(The Jounal of Pediatrics - October 6, 2011)

BS. Lê Phạm Thu Hà